Yenidoğan bebeğin en temel ihtiyacıdır anne sütü. Özellikle 6 ay bebeğin ihtiyacı olan tüm besinleri tek başına karşılar. Anne sütü özellikli proteinler, karbonhidrat, vitaminler ve mineraller ve yağ asitlerini barındırmaktadır.
Anne bu süreçte hiçbir şeyi dert etmeyip tamamen bebeğe odaklanmalıdır. Çünkü her anne ‘Acaba sütüm yetiyor mu?’ kaygısı yaşar. Bu kaygıyı yaşayan anneye destek olmak, onu rahatlatmak gerekir.
Ben ilk gebeliğimde de ikinci gebeliğimde de emzirme sürecimle ilgili yapılan yorumları kafama takmadan yoluma devam ettim. İlk çocuğunu 26 ay emzirmiş bir anne olarak yeni annelere tavsiyem kulaklarını her şeye tıkayıp sadece bebeklerine konsantre olmalarıdır. Çünkü her annenin o tarifsiz mutluluğu yaşayıp bebeğini kucağına aldığı o ilk an içgüdüsel olarak gelir emzirme dürtüsü. Emzirmek anne ile bebek arasında kurulan en kuvvetli bağdır. Bu bağ sayesinde anne ve bebek birbirlerine yakınlaşır ve aralarında muhteşem bir enerji oluştururlar. Böylece emzirme sayesinde anne de apayrı bir serüvene doğru ilk adımını atmış olur.
Peki anne sütünün bebek için faydaları nelerdir?
* Bebek için en doğal, en taze ve mucizevi bir besindir anne sütü.
* İçinde bebeğin ihtiyacı olan protein, yağ, demir ve vitamin bir çok besin kaynağını barındırır.
* Anne sütü alan bebeklerin büyümesi ve gelişmesi hızlanır.
* Anne sütünün içinde bulunan demir sayesinde emzirilen bebeklerde kansızlık bulunmaz.
* Anne sütü ile beslenmiş çocuklarda ilerideki yıllarda astım, alerji, çocuk diyabeti ve kanser hastalıklarına yakalanma olasılığı daha düşüktür.
* Anne sütü ile beslenmiş bebeklerin ileriki yaşlarda diş eti hastalıkları, egzema, kanser ve diabet gibi hastalıkların görülmese riski azalır.
* Bebeklerin sindirim sistemi için gerekli olan enzimleri içerir
* Anne sütü alan bebeklerin de ilerideki yaşlarda diğer besinlerle beslenen bebeklere göre daha zeki olmalarına katkı sağlar.
* Aynı zamanda anne sütü her zaman sterildir.
* Bebeklerin diş ve çene gelişimine önemli katkıları vardır. Bebeklerin dişlerinin sağlam ve düzgün olabilmesi için anne sütü içirilmesi çok önemlidir.
* Psikolojik olarak bebeğin güçlü olmasını ve özgüvenin temelini anne sütü oluşturur.
* İlk altı ay boyunca yalnızca anne sütü ile beslenen bebeklerin ileride beş yaş altı ölümleri azalttığı da bilinmektedir.
* Amerikan Pediatric Akademisi anne sütü almış bebeklerin kronik hastalıklardan, koroner kalp hastalığı, çölyak, hipertansiyon ve obeziteden korunacaklarını belirtmiştir.
* Anne sütü alan bebeklerde ishal, kabızlık ve karın ağrısı daha az görülür.
* Anne sütü bebeklerin bedensel ve zeka gelişimine yardımda bulunur.
* Anne sütü bebeği ani ölüm tehlikesinden korumaktadır.
Annenin göğsünden ilk olarak ‘kolostrum’ denilen ve az geldiği için ağız sütü olarak da anılan sarı süt bebekler için çok ama çok yararlıdır. Kolostrum bebeğin ilk aşısıdır. Bebeğin ilk besininin kolostrum olması onu ileride mide ve bağırsak hastalıklarına karşı koruma altına alır. Kolostrumun alınmasıyla bebeklerin üst solunum yolu ve bağırsak hastalıklarına yakalanma oranının 7 kat azaldığı yapılan araştırmalarla tespit edilmiştir.
Kolostrum bebeğin kolay hazmedeceği şekilde yağı ve laktozu az, proteini ise üç kat daha fazladır. Bu süt ilk birkaç gün değişik renklerde gelebilir. A vitamini bakımından çok zengin olan kolostrum bebeğin ilk kakasını yani mekonyumu çıkarmasını kolaylaştırıcı bir etkisi de bulunmaktadır. İlk günlerde her bebekte sarılığa yol açan yüksek miktarlardaki bilirubinin hızla bebek vücudundan atılması açısından ve mekonyum denen ilk kakanın da bebek vücudundan atılması açısından son derece önemlidir. Tüm bu sebeplerden dolayı kolostrum ziyan edilmeden bebeğe verilmelidir. Ayrıca antikorlar açısından da zengin olan kolostrum bağırsaklardaki zararlı bakterilerin atılıp yararlı bakterilerin çoğalmasını sağlar.
Emzirmeye doğumdan sonra hemen ilk 1 saat içinde başlanmalıdır. Yenidoğan bebekler her ağladığında emzirilmelidir. Yani emzirme bebeğin talep ettiği sıklıkta, gece- gündüz her an yapılmalıdır. Çünkü yenidoğan bebek günde 8- 10 kez emmek ister. Bu da ortalama 2- 3 saate denk gelir. Bu süreçte ağlayan bebeği emzirmeme, kucağa almama gibi uygulamaları asla doğru bulmuyorum. Ayrıca bu süreçte bebeğin memeden uzaklaşmaması adına biberon kullanmaktan da kaçınılmalıdır. Ben her iki çocuğumu da ağlatmadan, sevgiyle büyütmenin faydalarını görmüş bir anne olarak bebeğinizle aranızda kurduğunuz bağın zedelenmemesini tavsiye ederim.
Anne sütünün emziren anneye faydaları nelerdir?
* Emzirmenin en önemli faydası anne ve bebek arasında sevgiye ve güvene bağlı kurulan etkileşimdir. Bu etkileşim hem annenin hem de bebeğin fiziksel ve ruhsal etkileşimini desteklemektedir.
* Emzirme annenin sağlığını koruyarak meme ve rahim kanseri, anemi ve kemik erimesi olma riskini azaltır.
* Doğumdan hemen sonra emzirmek rahmin normal bir şekilde küçülmesini annenin kanama miktarını azaltır.
* Emziren anneler emzirmeyen annelere göre daha kolay ve hızlı kilo verebilirler. Bir emzirmede anne yaklaşık olarak 500 kalori yakar ve bu şekilde de anneler hamilelik döneminde almış oldukları fazla kilolarından kolayca kurtulabilirler.
* Doğum yapmış annelerde emzirme işlemi bir taraftan beyinden süt hormonu olan prolaktini, diğer yandan oksitosin adı verilen hormonun da salgılanmasını uyarmaktadır.
* Emzirme işlemi esnasında mutluluk hormonları olan endorfinler de salgılanarak ağrıların azalmasına neden olur.
* Uzun süreli emzirme annelerin daha düşük kolesterollü olmasını sağlar.
Neden bebek maması değil de; emzirme?
En önemli sebep bebek mamasında anne sütünde bulunan ve bebeği hastalıklara karşı koruyan antikorların bulunmamasıdır.
Göğüste süt birikmemesi için yapılması gerekenler:
Bebeğin göğüsün ucunu koyu renk kısmıyla beraber ağzının içine alması,
Bebeğin göğüs ucunu doğru kavrayamamasından kaynaklanan durumlarda önce gergin ve düzleşmiş göğüs uçlarını kolayca çıkartmak için kullanılan göğüs ucu çıkartıcılardan faydalanmak,
Bebeği 1 ile 3 saat arası sıklıklarla emzirmek,
Emzirmeden önce ağrılı göğsün üzerine ılık kompres, emzirdikten sonra hâlâ dolgunluk ve ağrı varsa soğuk kompres uygulamak,
Bebeği sakin ve stressiz bir ortamda emzirmek gibi uygulaması basit yöntemlerle göğüste süt birikmesini engelleyebiliriz.
Anne sütü anneye ve bebeğe sayısız fayda sağlayan mucizevi bir besindir. Anne sütüyle ilgili Dünya Sağlık Örgütü’nün de desteklediği gibi ‘ilk 6 ay sadece anne sütü verilmesi ve 6. aydan sonra da uygun besinlerle beraber emzirmenin 2 yaş ve ötesine kadar devam ettirilmesi ve bu şekilde tüm bebeklerin yaşama sağlıklı başlaması temel amacımızdır’ şeklinde açıklamasını unutmamalıyız.
Sevgiyle kalın…
